Luyện nghe IELTS là kỹ năng có thể cải thiện nhanh nhất nếu bạn áp dụng đúng phương pháp. Nhiều thí sinh nghe rõ từng từ nhưng vẫn chọn sai đáp án vì chưa nắm vững cấu trúc đề và các dạng bẫy thường gặp trong IELTS Listening. Trong bài viết này, ILA Du học sẽ giúp bạn xây dựng một lộ trình luyện nghe IELTS bài bản, từ nền tảng đến nâng cao, kèm theo chiến lược và tài liệu đã được kiểm chứng qua luyện thi thực tế.
Cấu trúc bài thi nghe IELTS
Muốn luyện nghe IELTS đúng hướng, bạn cần nắm thật rõ cấu trúc đề listening. Dù thi trên giấy (paper-based) hay máy tính (computer-based), cấu trúc bài thi IELTS Listening không thay đổi.
• Thời lượng: khoảng 30 phút nghe + 10 phút chuyển đáp án (thi giấy). Thi trên máy tính sẽ có thời lượng nghe tương đương, nhưng bạn điền đáp án trực tiếp trên màn hình.
• Tổng số câu hỏi: 40 câu, chia thành 4 phần (Section 1 – 4).
• Thang điểm: 40 câu quy đổi về band 0.0 – 9.0.
Bài thi IELTS Listening gồm 4 phần (Section 1–4), độ khó tăng dần, mỗi phần có đặc điểm và dạng câu hỏi riêng như sau:
| Phần | Nội dung | Đặc điểm | Dạng câu hỏi thường gặp |
| Phần 1 | Đoạn hội thoại giữa hai người về chủ đề xã hội, đời sống hàng ngày (đặt phòng, đăng ký, thuê nhà…). | Chủ đề quen thuộc, dễ nghe. Thường là điền vào chỗ trống (form completion). | Form/Note/Table Completion |
| Phần 2 | Đoạn độc thoại về chủ đề xã hội (một bài nói về sự kiện, một chuyến đi, một địa điểm…). | Tốc độ nhanh hơn, chứa nhiều thông tin. Yêu cầu nắm bắt ý chính. | Multiple Choice, Matching |
| Phần 3 | Đoạn hội thoại giữa hai hoặc nhiều người (thường là sinh viên và giáo sư) về chủ đề học thuật (bài tập, nghiên cứu…). | Yêu cầu hiểu rõ mối quan hệ giữa các ý tưởng, quan điểm của từng người. | Multiple Choice, Matching, Labelling a Diagram |
| Phần 4 | Đoạn độc thoại học thuật (một bài giảng hoặc diễn thuyết về một chủ đề chuyên môn). | Phần khó nhất, từ vựng học thuật, tốc độ nhanh. Yêu cầu nghe chi tiết và tóm tắt. | Sentence/Summary Completion |
>>> Xem thêm: Chứng chỉ IELTS là gì? Những điều cần biết để lấy bằng IELTS
Cách luyện nghe IELTS
Luyện nghe IELTS không chỉ là nghe tài liệu IELTS. Đó là một quá trình rèn luyện toàn diện, từ thói quen ngôn ngữ đến kỹ năng xử lý thông tin.
1. Hình thành thói quen nghe tiếng Anh chủ động và thụ động
Nghe chủ động (active listening)
Đây là phương pháp cốt lõi khi bạn luyện nghe IELTS bằng các tài liệu chính thức (như đề thi thử).
• Tập trung cao độ: Đảm bảo môi trường yên tĩnh, tập trung 100% vào bài nghe, không làm việc khác.
• Nghe và làm bài: Nghe như đang trong phòng thi thật, ghi chép và trả lời câu hỏi.
• Kiểm tra và phân tích lỗi: Sau khi làm bài, so sánh với đáp án và transcript (bản ghi lời thoại). Phân tích tại sao bạn sai: sai do từ vựng, sai do không nghe được âm, sai do bẫy (distractor) hay sai do không hiểu ngữ cảnh. Đây là bước quan trọng nhất để cải thiện.
• Nghe lại (Shadowing/Repeat): Nghe lại từng câu, nhại theo giọng điệu, tốc độ và ngữ âm của người nói. Việc này không chỉ giúp luyện nghe tiếng Anh IELTS mà còn cải thiện kỹ năng nói và phát âm.
Nghe thụ động (passive listening)
Phương pháp này giúp bạn chìm trong tiếng Anh, tạo phản xạ ngôn ngữ tự nhiên.
• Chọn nội dung yêu thích: Nghe podcast (chủ đề khoa học, lịch sử, tin tức), xem phim, chương trình tivi (có thể bật phụ đề tiếng Anh ban đầu).
• Nghe mọi lúc mọi nơi: Khi tập thể dục, nấu ăn, đi xe buýt… Mục tiêu không phải là hiểu hết 100% mà là làm quen với tốc độ, ngữ điệu và từ vựng thông dụng.
• Tăng dần độ khó: Bắt đầu bằng những nội dung đơn giản, sau đó chuyển sang các chương trình có nội dung học thuật hoặc phức tạp hơn để chuẩn bị cho Phần 3 và Phần 4 của bài thi nghe.
2. Luyện kỹ năng ghi chú nhanh
Trong phòng thi, bạn không có thời gian viết câu dài dòng. Luyện nghe IELTS phải đi kèm việc luyện ghi chú (note-taking) với tốc độ nhanh. Sau đây là một số mẹo nhỏ:
• Sử dụng ký hiệu riêng cho bản thân: w = with, w/o = without, btw = between…
• Viết tắt từ dài: info (information), env (environment), gov (government)…
• Ghi số và danh từ chính, đừng cố ghi cả câu.
Ví dụ, khi luyện nghe IELTS với bài có câu: “The conference will take place on the 21st of September at the main lecture hall”.
Bạn có thể ghi: conf – 21/9 – main hall. Khi quay lại nhìn vào giấy, bạn vẫn đủ thông tin để chọn đáp án đúng.
3. Luyện dictation IELTS giúp nghe thấu mọi giọng Anh – Úc – Mỹ
Dictation (chép chính tả) là một công cụ mạnh mẽ giúp bạn nghe được từng âm tiết nhỏ nhất. Khi bạn không thể chép lại được một từ, điều đó có nghĩa là bạn đã bị mất thông tin.
Cách thực hiện:
• Chọn một đoạn audio ngắn (2 – 3 phút) từ các tài liệu luyện nghe IELTS có đáp án hoặc từ các nguồn tin tức (BBC, ABC News).
• Nghe một câu/cụm từ ngắn, dừng lại và chép lại y nguyên.
• Lặp lại cho đến hết đoạn.
• So sánh với transcript gốc.
• Phân tích các từ, cụm từ bạn đã nghe sai hoặc bỏ sót. Việc này giúp tai bạn nhận diện rõ ràng các âm thanh mà trước đó bạn đã nhầm lẫn.
• Chú ý đến ngữ âm, đặc biệt chú ý đến sự khác biệt giữa các giọng Anh – Mỹ – Úc (ví dụ: âm /t/ giữa từ trong giọng Mỹ hoặc âm /a:/ và /æ/ trong giọng Anh – Úc).
Bạn không cần dành quá nhiều thời gian mỗi ngày cho việc luyện chép chính tả. Chỉ với 10 – 15 phút luyện tập đều đặn mỗi ngày, khả năng nhận diện âm thanh tiếng Anh sẽ được cải thiện đáng kể sau 1 – 2 tháng. So với giai đoạn luyện nghe IELTS thiếu định hướng trước đó, việc xử lý thông tin nghe cũng trở nên chính xác và hiệu quả hơn.
>>> Đọc thêm: Cách tính điểm IELTS: Hiểu để đạt band cao
4. Dự đoán đáp án listening trước khi nghe
Đây là kỹ năng chiến lược quan trọng nhất trong bài thi luyện nghe IELTS. Bạn có thời gian đọc đề trước khi audio bắt đầu (khoảng 30 – 60 giây cho mỗi phần), hãy tận dụng nó.
• Gạch chân từ khóa: Gạch chân danh từ, động từ, tính từ chính trong câu hỏi và các lựa chọn (A, B, C…).
• Dự đoán loại từ cần điền: Nếu câu hỏi là “The course takes place in the month of…”, bạn cần điền một tháng (danh từ riêng). Nếu là “The main disadvantage is the lack of…”, bạn cần điền một danh từ chỉ vật hoặc khái niệm.
• Dự đoán nội dung (paraphrase): Nghĩ xem những từ khóa bạn đã gạch chân có thể được nói theo cách nào khác (từ đồng nghĩa, cách diễn đạt khác). Việc này giúp bạn không bị bỡ ngỡ khi thông tin xuất hiện trong bài nghe.
5. Cách xử lý bẫy paraphrase và đồng âm trong IELTS listening
Rất nhiều câu trong đề listening không lặp lại y nguyên từ trong câu hỏi. Đây là lý do luyện nghe IELTS phải đi cùng luyện từ vựng theo cặp paraphrase.
5.1. Bẫy paraphrase
Ví dụ, câu hỏi ghi: The price of the ticket is…
Audio có thể dùng từ: cost, fee, charge.
Khi luyện nghe IELTS, bạn nên tạo một sổ tay nhỏ ghi các cặp paraphrase hay gặp:
• big – large – enormous
• students – pupils – undergraduates
• job – occupation – profession
Mỗi lần sai do paraphrase, đánh dấu lại để rút kinh nghiệm.
5.2. Bẫy đồng âm (homophones)
Đây là loại bẫy khiến nhiều thí sinh gặp khó khăn trong quá trình luyện nghe IELTS. Ví dụ:
• flower – flour
• sea – see
Trong listening, đề thi hiếm khi kiểm tra bạn bằng cách bắt viết những từ gây nhầm lẫn này mà không có gợi ý. Tuy nhiên, nếu luyện nghe tiếng Anh IELTS thường xuyên, bạn sẽ dần phân biệt chúng qua ngữ cảnh: trước đó đang nói về nấu ăn, khả năng cao là flour chứ không phải flower.
>>> Đọc thêm: Cấu trúc đề thi IELTS và các mẹo luyện thi hiệu quả
Cách luyện nghe IELTS online
Với sự phát triển của công nghệ, việc luyện nghe IELTS online đã trở nên vô cùng thuận tiện. Đây là cách tuyệt vời để bạn mô phỏng phòng thi thật và tiếp cận nguồn tài liệu khổng lồ.
Để luyện nghe IELTS online hiệu quả, bạn có thể đi theo ba bước:
1. Chọn nguồn nghe phù hợp trình độ
Ở giai đoạn mất gốc hoặc dưới 4.5:
• Ưu tiên video chậm, có phụ đề chuẩn (English subtitles).
• Các chủ đề đơn giản: đời sống, du lịch, công việc, học tập.
Khi đã lên 5.0 – 6.0:
• Bắt đầu tập trung vào tài liệu luyện nghe IELTS chuẩn như Cambridge, Collins…
• Bổ sung video học thuật (TED, BBC, podcasts) để nâng vốn từ.
2. Kết hợp nghe – nói – ghi chú trên môi trường online
Bạn có thể luyện nghe IELTS online theo vòng:
• Nghe 1 lần không nhìn transcript, cố gắng trả lời câu hỏi.
• Nghe lần 2, vừa nghe vừa ghi chú nhanh.
• Nghe lần 3, mở transcript, gạch chân những đoạn chưa nghe ra, bắt lỗi phát âm.
• Bật lại những câu khó, bắt chước theo (shadowing) để luyện luôn speaking và pronunciation.
Việc sử dụng cùng một nguồn để luyện nghe, nói và ghi chú giúp bạn tối ưu hóa thời gian học. Đồng thời, cách học này đưa quá trình luyện nghe IELTS theo hướng chủ động và có mục tiêu rõ ràng, thay vì chỉ nghe một cách thụ động.
3. Tận dụng playlist và kênh YouTube chuyên IELTS
Khi luyện nghe IELTS online, YouTube là kho tài nguyên khổng lồ. Nhiều kênh còn chia sẵn playlist theo band điểm, theo dạng câu hỏi (Form Completion, Multiple Choice, Map Labelling…). Bạn có thể:
• Lưu playlist listening theo chủ đề / band điểm.
• Mỗi ngày nghe 1 – 2 video, làm theo thời gian thi thật.
• Ghi lại những lỗi sai phổ biến của mình vào sổ tay.
Cách học này giúp việc luyện nghe IELTS trở thành một hoạt động được duy trì đều đặn mỗi ngày. Nhờ đó, bạn không còn phụ thuộc vào những buổi học dài với nhiều tài liệu nặng tính hình thức.
>>> Xem thêm: Để du học Anh cần IELTS bao nhiêu?
Tài liệu luyện nghe IELTS có đáp án
Chọn đúng tài liệu là yếu tố then chốt giúp quá trình luyện nghe IELTS của bạn đi đúng hướng. Dưới đây là những nguồn tài liệu được cộng đồng luyện thi IELTS tin dùng:
1. Sách luyện nghe
1.1. Basic IELTS Listening (dành cho người mới)
Nếu trình độ nghe của bạn đang dưới 4.0, hoặc mới bắt đầu luyện nghe tiếng Anh IELTS, Basic IELTS Listening là lựa chọn nhẹ nhàng hơn so với Cambridge:
• Tốc độ nói chậm, từ vựng đơn giản, mẫu câu gần gũi.
• Bài tập được chia nhỏ, mức độ vừa sức, giúp người học dễ theo kịp và duy trì động lực.
• Có đáp án và transcript đầy đủ, thuận tiện cho việc tự kiểm tra và sửa lỗi.
Đây là bước đệm rất hợp lý trước khi lao vào các bộ đề khó như Cambridge hay Actual Test.
1.2. Collins – Listening for IELTS
Cuốn sách này không chỉ cho bạn bài test, mà còn:
• Giải thích chi tiết từng dạng câu hỏi trong listening.
• Đưa ra chiến lược làm bài, mẹo tránh bẫy.
• Có bài tập theo chủ đề, kèm đáp án, transcript.
Vì vậy, đây là một lựa chọn tuyệt vời để vừa học kiến thức nền, vừa luyện nghe IELTS theo dạng bài, đặc biệt là nếu bạn đang ở mức 4.5 – 5.0 và muốn xây lại kỹ năng từ gốc.
1.3. Cambridge IELTS 9 – 19
Đây là bộ sách huyền thoại mà ai luyện nghe IELTS cũng nên có:
• Mỗi cuốn gồm 4 đề thi hoàn chỉnh (listening, reading, writing, speaking) sát với định dạng đề thi thật.
• Phần listening có audio, đáp án và transcript đầy đủ.
Cách khai thác Cambridge để luyện nghe IELTS có đáp án:
• Làm trọn vẹn listening như thi thật.
• So đáp án, tính band điểm.
• Mở transcript để rà soát từng câu trả lời sai, xác định nguyên nhân do bỏ sót thông tin, hạn chế về từ vựng hay chưa nhận diện đúng âm thanh và cách phát âm.
Khi sử dụng bộ Cambridge 9 đến Cambridge 19 kết hợp với chiến lược luyện nghe IELTS phù hợp, khả năng nắm bắt cấu trúc đề thi và nhận diện các dạng bẫy trong bài nghe sẽ được cải thiện rõ rệt.
1.4. IELTS Recent Actual Test 2024 – 2025
Bộ IELTS Recent Actual Test gom các đề thi đã xuất hiện trong nhiều năm, trong đó phần listening rất hữu ích cho việc luyện nghe IELTS vì:
• Mức độ khó tương đối cao, bám sát đề thật các năm.
• Có đáp án và transcript, phù hợp cho giai đoạn nâng band.
Đây là tài liệu rất tốt cho thí sinh đã hoàn thành một số cuốn Cambridge và muốn luyện nghe IELTS có đáp án ở mức khó hơn, bám sát xu hướng đề thi 2024 – 2025.
2. Website miễn phí hay
Bên cạnh sách, bạn có thể kết hợp các website sau để luyện nghe IELTS online miễn phí và hiệu quả:
– Cung cấp hàng loạt đề listening theo sát định dạng bài thi thật, có đồng hồ đếm giờ như phòng thi.
– Có đáp án, transcript, giải thích chi tiết.
– Giao diện thân thiện, phù hợp cho việc luyện nghe IELTS có đáp án hằng ngày.
• ieltsliz.com (có transcript)
– Bài nghe, video và bài tập listening kèm giải thích.
– Nhiều bài giảng về mẹo làm bài listening, phân tích bẫy.
– Có transcript nên rất tiện cho việc phân tích lỗi khi luyện nghe IELTS.
• ted.com và ieltsfever.com
– ted.com: Cung cấp bài nói học thuật chất lượng cao. Bạn có thể bật phụ đề tiếng Anh, luyện khả năng nghe diễn thuyết đúng chất Section 4 trong bài thi listening.
– ieltsfever.com: Tổng hợp nhiều đề IELTS, trong đó có listening, giúp bạn luyện nghe IELTS theo đề, có kèm đáp án.
3. Kênh luyện nghe YouTube
YouTube là nguồn tài nguyên phong phú để luyện nghe IELTS. Hãy đăng ký theo dõi các kênh sau:
• IELTS Liz: Cung cấp các video chiến thuật, bài tập nghe mẫu và mẹo thi.
• IELTS Ryan và Academic English Help: Tập trung vào việc phát triển từ vựng và ngữ pháp thông qua các bài nghe, đặc biệt hữu ích cho phần học thuật.
• E2 IELTS: Các video hướng dẫn chiến thuật chi tiết, kèm theo các bài luyện tập theo từng kỹ năng.
• IELTS Advantage: Cung cấp các bài giảng chuyên sâu về cách xử lý các bẫy và đạt band điểm cao.
Tận dụng các kênh YouTube này không chỉ để luyện nghe IELTS mà còn để hiểu sâu hơn về cách người bản xứ diễn đạt ý, đặc biệt là các linking words và intonation (ngữ điệu).
Hành trình luyện nghe IELTS đòi hỏi sự kiên nhẫn, kỷ luật và một chiến lược đúng đắn. Bằng cách sử dụng các tài liệu uy tín như bộ Cambridge và các nguồn luyện nghe IELTS online miễn phí chất lượng, bạn sẽ dần làm chủ được tốc độ, giọng điệu và các dạng câu hỏi của bài thi. Điểm số cao trong phần nghe hoàn toàn nằm trong tầm tay bạn. Hãy bắt đầu ngay hôm nay và biến việc luyện nghe tiếng Anh IELTS thành một thói quen hằng ngày!